آینه جم-باران زرین قلم
دولت و مجلس نه تنها راهکاری با چشم انداز روشن برای مهار افزایش قیمت در بازارها ندارند بلکه در پی آن هستند تا این موضوع را هم به محل تازهای برای کسب درآمد برای دولت تبدیل کنند. درآمدی از طریق مالیات برعایدی سرمایه.
این طرحی است که قوای مققنه و مجریه این روزها با جدیت بیشتری دنبال قانونی شدن آن هستند. طرحی که معتقدند میتواند منجر به کنترل قیمت دلار و تقویت ارزش پول ملی کشور شود.
این طرح به طور خلاصه به دنبال دریافت مالیات از مابهالتفاوت افزایش قیمت کالاهایی چون مسکن، خودرو، طلا و سکه و یا ارزهای خارجی است. یعنی کالاهایی که به دلیل پدیدههایی چون تورم و یا کاهش ارز پول ملی، با افزایش قیمت در گذر زمان مواجه میشوند.
وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی روز یکشنبه موافقت خود را با تصویب این طرح در مجلس اعلام کردند. حتی خاندوزی، وزیر اقتصاد در نامهای به رئیس مجلس خواهان تسریع در تصویب این طرح شده است.
دولت و مجلس معتقدند که با این روش انگیزه های سوداگری و دلالی در بازارهای مختلف از بین خواهد رفت چرا که افزایش قیمت در این بازارها مشمول مالیات خواهد شد. اما آیا کل ماجرا همین است؟
مانور بر تصویب طرح دریافت مالیات از عایدی سرمایه این روزها در حالی صورت میگیرد که بار دیگر مساله تورم در این راستا نادیده گرفته شده است.
طرح مالیات بر عایدی سرمایه در حالی به عنوان نسخه شفابخش اقتصاد ایران از سوی خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی و دیگر نمایندگان معرفی میشود که هنوز اشکالات ماهوی این طرح برطرف نشده است و کارشناسان بارها هشدار دادهاند که ضرورت دارد اشکالات ساختاری این قانون برطرف شود.
سال گذشته بود که کلیات این لایحه از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی تصویب شد. همان زمان کارشناسان در خصوص مشکلات این طرح هشدار دادند تا جایی که در تیرماه همایشی برای بررسی جوانب این موضوع برگزار شد و در این همایش وزیر امور اقتصادی و دارایی وقت، فرهاد دژپسند، تاکید کرد: ما تمایل داشتیم که مالیات بر عایدی سرمایه را به عنوان یک طرح جامعتر ارائه کنیم اما متاسفانه به بودجه سال 1400 برخورد کرد که در نتیجه عملا از دستور کار دولت خارج شد اما امیدوار هستیم که در ابتدای دولت سیزدهم از دولت به مجلس برود.
حالا در شرایطی وزیر امور اقتصادی دارایی تقصیر افزایش دوباره نرخ ارز را به گردن دلالان انداخته است که دولت سیزدهم لایحهای در این خصوص به مجلس شورای اسلامی ارائه نداده و به نظر میرسد که خاندوزی، نماینده سابق مجلس و وزیر کنونی اقتصاد درصدد است که طرح مذکور با همان مشکلات ساختاری در دستور کار قرار گرفته و مصوب شود .
سیامک قاسمی، فعال رسانه ای در این خصوص در صفحه شخصی خود نوشته: «ماشین خریدید 200 میلیون تومان، به دلیل سقوط ارزش ریال و تورم بعد از چند سال استفاده، قیمتش شده دو میلیارد تومان. حالا میگویند شما سود کردهاید و زمان فروش باید مالیات بدهید. مالیات بر تورم و بیارزش شدن پول، حتی برای داروغه ناتینگهام هم قفل است.»
دلار 41 هزارتومانی و ابرچالشی به نام تورم
تورم حالا دیگر تنها مشکل اقتصاد ایران نیست بلکه به ابرچالش تبدیل شده است که قدرت خرید و رفاه خانوار ایرانی را نشانه رفته و خانوارهای ایرانی هر روز کمتر از روز گذشته، قدرت خرید دارد. تنها در دو ماه گذشته قیمت دلار از محدوده 33 هزار تومان به 41 هزار تومان رسیده است و این به معنای آب رفتن قدرت خرید مردم است.
بر اساس این گزارش مالیات بر عایدی سرمایه در حالی در سایر کشورها اجرایی شده است که مساله و بحران تورم در این کشورها حل شده است اما در شرایط فعلی که تورم خود مالیاتی مضاعف برای شهروندان ایرانی محسوب میشود، چگونه ممکن است دریافت مالیات بر عایدی سرمایه آن هم بدون کسر تورم بتواند مشکلات را حل کند؟
پاسخ کارشناسان به این سئوال نگرانکننده است برخی معتقدند که این مصوبه میتواند روند فرار سرمایه از ایران را سرعت دهد و برخی معتقدند در طولانیمدت این قانون مشکلات مسکن و سایر بخشها را افزایش خواهد داد.
کارشناس مسکن معتقد است: طرح مالیات بر عایدی سرمایه دارای حداقل پنج ایراد است که از مهمترین آنها تفکیک نشدن خریداران واقعی از دلالان، احتمال ایجاد فضای پنهانکاری و همچنین عدم لحاظ تورم معمول اقتصاد ایران است؛ به نظرم باید این برنامه در قالب لایحه از طرف دولت ارایه و در مجلس چکشکاری شود.
آدرس اشتباه نسخه شفابخش
به نظر میرسد مقامات دولتی که معتقد بودند بدون گره زدن برجام به سفره مردم امکان حل مشکلات اقتصادی وجود دارد حالا به این نتیجه رسیدهاند که مالیات بر عایدی سرمایه مشکلات را حل میکند.
این در حالی است که نرخ تورم تحتتاثیر خلق پول و با هدف جبران کسری بودجه در حال افزایش است و گزارشهای میدانی از بازار حاکی از آن است که خریداران دلار و سکه و سایر ارزها در بازار روندی افزایشی را شاهد نیست چرا که قدرت خرید مردم برای خرید سکه 20 میلیونی و دلار 41 هزار تومانی بسیار اندک است.
[کد خبر:AJ40594]