آینه جم، مرتضی درویشی: رسانه در لغت به معنی رساندن است و در فرهنگ عامه به آن دسته از وسایلی گفته می شود که انتقال دهنده فرهنگ ها و افکار عده ای با خواست ها کنش ها یا واکنش های متعدد باشند. رسانه ها شرایطی را در جامعه پدید می آورند که تحت آن شرایط مردم امکان پیدا می کنند با اطلاعات، رفتار و مهارت های جدید آشنا شوند.

رسانه اجتماعی رسانه ای است که محتوای آن توسط کاربران تولید می شود و اطلاعات تولید شده میان اشخاص انتقال می یابد. یکی از کارکردهای مهم رسانه ها؛ نقش بارزی است که در شرایط بحران ایفا می کنند. در پیوند با همین موضوع؛ می توان به زلزله سال 1391 شهر شنبه در شهرستان دشتی به عنوان نخستین حادثه ی عمده در دوره ظهور رسانه های مجازی در استان بوشهر اشاره کرد که تاثیر شبکه های اجتماعی در افزایش همدلی و سرعت بخشیدن به امر امداد رسانی را شاهد بودیم.

 اما بحران رسانه در ایران چیست و نقش رسانه های رسمی و غیر رسمی کدام است؟

 اگر دهه ها پیش اینترنت به آژانس های خبری و خبرگزاری ها نفوذ پیدا کرد امروز با ظهور گوشی های تلفن هوشمند، وب و شبکه های اجتماعی به گوشی ها منتقل و جامعه به معنای واقعی آنلاین شده است. در وضعیت جدید، هنگامی كه بخشی از جامعه به رسانه‌های رسمی(صدا و سیما، خبرگزاری ها و نشریات) اعتماد کافی را نداشته باشند به ناچار به سوی رسانه‌های غيررسمی روی می‌آورند.

به همین دلیل مهم‌ترین عامل گرایش و استقبال بی‌نظیر مردم از شبکه های مجازی، محرومیت از داشتن رسانه‌های رسمی با كاركرد صحيح رسانه ای است.

به عبارت دیگر؛ تقاضا برای مشارکت اجتماعی در ایران بالا ولی زمینه برای تحقق آن ناکافی است. از این رو شاهد استقبال کم نظیر از شبکه‌های اجتماعی، به ویژه پیام رسان هستیم.

چالش دیگر؛ تغییر نقش "مكمل" رسانه‌های مجازی به‌ "جانشين" برای رسانه های رسمی است. این جابجایی در حالی صورت گرفته است كه رسانه‌های جدیدالورود شرايط لازم برای ايفای نقش رسانه ی كامل و جامع را به دلیل غيرمسئول بودن گردانندگان و دسترسی ناقص به اخبار و اطلاعات ندارند.

 راهکار رفع بحران

به‌طور طبیعی مخاطبان علاقه مندند هر خبر و رويدادی را از منابع و رسانه های معتبر دریافت كنند. تحقق این هدف در گرو  آزادی عمل رسانه های رسمی در نشر اخبار و اطلاعات، ضمن اعمال بی‌طرفانه قوانين نظارتی است تا منبعی معتبر و موثق برای کسب خبر و تحلیل باشند و رسانه های مجازی نیز نقش مکمل خود را ایفا نمایند.

*کارشناس اداره اطلاع رسانی و روابط عمومی اداره کل آموزش و پرورش استان بوشهر و مشاور رسانه ی نماینده دشتی و تنگستان در مجلس شورای اسلامی

نوشتن دیدگاه