آینه جم؛ احمد حیدری*
هر دوری که دیش تعریفش ایه سی کر هالوش خوبه
لرزبانان ضربالمثل زیبایی دارند؛ بدین مفهوم که دختری که مادر از او تعریف کند، مناسب پسر داییش میباشد. این ضربالمثل کمابیش در شهرستان جم نیز استفاده میشد، تا اینکه خبر تندیس طلایی حوزه مسئولیت اجتماعی برای شرکت فجر جم، آن ضربالمثل را در خاطره زنده کرد.
اخیرا یکی از سایتهای محلی اعلام میدارد که در بین ۹۷ گزارش پایداری، تندیس طلایی به گزارش شرکت گاز جم اختصاص مییابد. البته عنوان «گزارش پایداری»، درست نیست، و علت آن نیز به ترجمه نادرست اصطلاح انگلیسی آن برمیگردد، و بهتر است که اصطلاح«پاسخگویی» بهکار گرفته شود. در تعقیب آن، سردبیر سایت خبری آینه جم، در مقام نقد، یک یادداشت تحت عنوان 《 تندیس طلایی مسئولیت های اجتماعی نفت بر سینه شرکت فجر جم و داستانی تلخ برای میزبانان》 منتشر میکند. پیرو آنهم نقدهای زیادی دیده شد.
از محتوایی مطلب مذکور برداشت میشود که تندیس طلایی بهپای مسئولیت اجتماعی شرکت گاز جم گذاشته میشود، این در حالیست که «گزارش پایداری»، یا همان «پاسخگویی»، یکی از اصول و عناصر چندگانه مسئولیتهای اجتماعی است، و منظور نفس نهاد« مسئولیت اجتماعی» نیست.
بهنظر میرسد آن ترجمه نادرست و این یادداشت، به رفتار إعطاء کننده، و إعطاء شونده تندیس طلایی برمیگردد. آنجایی که صائب تبریزی میگوید:«چـون گـذارد خـشـت اول بـر زمـین مـعـمـار کـج--- گـر رسـانـد بـر فـلـک، بـاشـد همـان دیوار کـج».
فارغ از این وقایع، موضوع آنست که «مسئولیت اجتماعی» به رابطه بین یک شرکت و جامعه محلی که آن شرکت در حوزه آن فعالیت مینماید، گفته میشود، و تعریف، جایگاه و ماهیت روشنی نیز ندارد. بههمین دلیل است که برای شناسایی آن سه اصل؛«پایداری، پاسخگویی و شفافیت»، تعریف میکنند ذینفعان این اصول، جامعه محلی میباشند.
بر این اساس، شرکتها میباید در مقابل جامعه محلی، به پایداری آثار کارهای خود توجه نمایند، به جامعه محلی بهصورت مرتب گزارش عملکرد ارایه بدهند، و گزارش او میباید حاوی حقائق باشد، و پنهان کاری نشود. از این رو، جهت نمره دادن به گزارشهای حوزه مسئولیت اجتماعی شرکتها، نه شرکت، یا وزارت نفت، بلکه جامعه محلی، و مردمان آسیب دیده، صاحب حق و صلاحیت میباشند.
پیشنهاد میشود که اینگونه همایشها توسط انجمنها، یا موسسات مردم نهاد، و یا سایر نهادهای مشابه برگزار و کنترل شود.
* حقوقدان و استاد دانشگاه
اخبار مرتبط: