آینه جم ؛ ادریس حرمی :هر مکتب و ایدئولوژی برای حکومت باید سه اساس داشته باسد.اساس فلسفی، اساس سیاسی و حکومتی، اساس اقتصادی. نظام و ایدئولوژی که دارای این سه اساس نباشد ناقص است، وقتی می گوییم یک نظام کامل است باید برای این سه اساس نظر و تئوری داشته باشد.

امام خمینی ره مردم را با خود همراه کرد و انقلاب اسلامی را به پیروزی رساند، مردم نظام حکومتی شاهنشایی را شایسته حکومت بر خود ندانستند و به مدل امام خمینی ره در یک رفراندوم عمومی رای دادند. درواقع حضرت امام خمینی خط بطلانی بر حکومت های شرق و غرب کشید و مدل اسلامی خود را پایه گذاری کرد. امام خمینی برپایه فلسفه دین انقلاب کرد و وظیفه ی حکومت سازی و مدل سازی حکومتی و سیاسی، اقتصادی را برعهده ی تئوریسین های انقلاب اسلامی گذاشت. بزرگانی مثل شهید بهشتی، شهید مطهری، و... متاسفانه در ابتدا سیر ترور، جنگ های داخلی و جنگ تحمیلی هشت ساله فرصت و مجال شکوفایی به انقلاب اسلامی ایران نداد. براساس نظر امام خميني(ره) اگر فقه سنتي تحت ضوابطي پيش رود پويا و پاسخگوي تمام نيازهاي جامعه بشري خواهد بود.فقه پويا نيز عبارت است از به كارگيري اجتهاد در منابع اصيل و معتبر شرعي بعد از بررسي ابعاد و ويژگيهاي موضوعات و سنجيدن ابعاد قضايا براي استنباط احكام شرعي آنها. زيرا اسلام آيين خاتم است و بايد شريعت آن هماهنگ با تمام تمدن ها و برآورنده تمام نيازهاي بشري باشد.
اینکه بگوییم اسلام مدل اقتصادی ندارد حرفی گزافه و غلط است. چون اگر مبنا را بر این بگذاریم اسلام دین کاملی نیست و شایستگی حکومت را ندارد. درکامل بودن دین پیغمبر خاتم شکی نیست. وظیفه ی فقه و استراتژیست های اسلامی است که مدل های اسلامی حکومت داری، اقتصاد را تدوین و در جامعه پیاده کنند. اگر تا بحال چنین نشده است از کم کاری و اجحاف است و باید جبران گردد.
خلا مدل اقتصادی و سیاسی در جمهوری اسلامی باعث شد تا بعد از گذر از مشکلات ابتدای انقلاب از جمله ترور و جنگ، عده ای دست به دامن مدل های غربی برای اقتصاد و سیاست در ایران شدند. دولت بعد از جنگ پایه گذار نظام پولی، اقتصاد غربی و بنیانگذارلیبرالیزم در جمهوری اسلامی است. و در هشت سال بعد دولت بعدی تکمیل کننده ی این راه باطل بود. و در هشت سال بعد به شکل دیگری ادامه یافت. با این تفاوت که در شانزده سال از اقتصاد بورژوایی و مدل کنزیها به سمت اقتصاد فریدمنی رفتیم.
مبنای امام خمینی بر تغییر در همه ی ابعاد بود نه فقط در مدل حکومتی همانطور که فرمود:
«از اینکه شما بنا دارید، بانک اسلامی در سراسر کشور تأسیس کنید متشکرم؛ لکن منتظرم ببینم آیا در عمل هم همینطور است؟ یا باز اموری که سابق انجام می‏‌گرفت انجام می‏‌گیرد؟» امام خمینی (ره)
بانکهای ما باید توجه به این معنا داشته باشند که بانک، بانک اسلامی است امروز، نه بانک زمان رضا شاه و محمدرضا شاه. بانک‌ها باید فکر این مطلب باشند که مسائل خودشان را با اسلام تطبیق بدهند و همه‏ جا این‏طور باید باشد. ما از جامعه‏ مان هیچ نگرانی نداریم. روی هم رفته، جامعه ما یک جامعه اسلامی است و دارد رو به اسلام می‏‌رود، اما از این خصوصیات و افراد نادر، که گاهی وقت‌ها اشخاص بسیار خطرناکی هستند، از اینها نگرانی هست که مبادا در هر جا که اینها بتوانند وارد بشوند و با ورود خودشان، انحراف ایجاد بکنند و ما نباید سهل انگاری کنیم که خوب، یک نفر آمده است ـ فرض کنید ـ در این محل و خرابکارها، دیگران نیستند. نه، یک نفر فاسد یک وقت می‏بینید که یک انجمنی را فاسد می‏کند و یک کشوری را رو به فساد می‏کشاند. ما باید توجه به این مسائل داشته باشیم. صحیفه امام جلد 6

سیستم بانکداری به این وضعی که الآن در ایران هست، این وضع، وضع طاغوتی است. ربا در اسلام حرام است؛ در قرآن اعلام به حرمت شده است: کسی که ربا بخورد، ربا بگیرد ـ در اسلام، در قرآن گفته شده است که جنگ با خدا می‏‌کند! این سیستم باید متحول بشود.سیستم بانکی باید عوض بشود و ما امیدواریم که با همت همۀ کارمندان و کارگران اینطور مسائل حل بشود. اگر این مسائل حل نشود، فرهنگ ما همان فرهنگ باشد، وزارتخانه‏ های ما همان وزارتخانه‏‌ها باشد، افراد وزارتخانه ‌ها باز همان باشد، ادارات ما باز همان ادارات باشد، و مردم ما باز همان افکار را داشته باشند که در زمان طاغوت داشتند، من خوف این را دارم که شکستی به ما وارد بشود که دیگر جبران نتوانیم بکنیم. باید همه با هم، همه مکلفیم ـ تکلیف تکلیف خدایی است ـ همه مکلفیم که اسلام و کشور را نجات بدهیم.صحیفۀ امام، جلد ۷

باید این مملکت، که طاغوت در آن سال‌های طولانی زندگی کرده است و مردم را متحول کرده بود به یک مردم غیر صحیح، باید ـ با زحمت ـ همه متحول بشوند به یک انسان‌های اسلامی ـ الهی؛ که در اسلام، انسان اسلامی خیانت نخواهد کرد، به شرق و غرب توجه نخواهد کرد. باید این بانک‌هایی که در ایران هست متحول بشوند از صورت طاغوتی، که رباگیری و رباخواری است به صورت اسلامی، ان‏شاءالله. صحیفه امام جلد 6

باید مجریان امور در هر جا که هستند متعهد به اسلام باشند کارهائی را که مجلس باید بکند، محول به اوست. کارهایی را شورای نگهبان باید بکند، محول به اوست. بعد از اینکه آن مرحله‏ها گذشت و افتاد به دست قوۀ اجرایی، قوۀ اجرایی مهم است. ممکن است قانون بسیار خوب باشد وارد بشود در دست مجری ها و بد اجرا بشود. شاید غالباً این طور باشد که قوانین را حالا در ایران که الآن همۀ قوانینش قوانین اسلامی است، سابق هم ممکن بود قانون را در وضع قانونیش خوب درست کنند لکن وقتی به دست یک عده خائن می‏دادند او روی افکار خودش عمل می‏کرد؛ وقتی هم یک رشوه‏ ای به بالاترها می ‏دادند، دیگر صحبتی نبود. امروز شما باید وضعتان وضع اسلام باشد. اگر بخواهید در مقابل قدرتهای بزرگی که هم چشم طمع به کشور شما دوخته ‏اند و با صراحت این مسائل را می‏گویند، اگر بخواهید که استقامت کنید و پایداری کنید، باید مجریان امور در هر جا که هستند، در دادگستری، در وزارت مالیه، در بانکها، اینها اشخاصی باشند که اسلامی‏ باشند و متعهد به اسلام باشند و بدانند که اگر چنانچه ما در یک جایی از این جاها رو به شکست برویم، کم کم این سرایت می‏‌کند شکست در جاهای دیگر و خدای نخواسته یک وقت می‏‌بینید که کشور ما به هم ریخته شده است، وضع مالی‌اش و وضع بانکی‌اش و وضع کشاورزی ‏اش و وضع‌های دیگرش، آن روز است که آنها به مقاصد خودشان می‏‌توانند برسند. الآن که می‏‌بینید که همه با ما مخالف هستند، برای اینکه شماها می‏ خواهید اسلامی عمل بکنید. کشور شما می‏‌خواهد اسلامی عمل بکند، و آنها این را مخالف با مقاصد خودشان می‏دانند. معنی حذف ربا به معنی‏ای است که اگر توسعه پیدا کند و از ایران به جاهای دیگر برود بانکدارها و آنهایی که می‏خواهند مال‏های مردم را بخورند و از بین ببرند، آنها دستشان کوتاه می‌شود و لهذا با یک همچو رویه‏‌ای مخالفند. صحیفه امام جلد 18

همچنین امام خامنه ای با نگاهی ژرف و دقیق مشکل جمهوری اسلامی را اینگونه بیان میکنند:
مشکلات آنها با مشکلات ما فرق هم میکند. مشکلات اقتصادى و بحران اقتصادى اروپا با مشکلات اقتصادى‌اى که ما احیاناً دچارش میشویم، متفاوت است. مشکلات ما مثل مشکلات یک گروه کوهنورد است که دارد در راهى حرکت میکند. راه سختى است و البته مشکلاتى دارد؛ گاهى آب میخواهند، گاهى غذا میخواهند، گاهى مشکلات دارند، گاهى به یک مانعى برخورد میکنند؛ اما دارند طرف بالا میروند. مشکلات ما از این قبیل است. مشکلات اروپائى‌ها مثل اتوبوسى است که زیر بهمن گیر کرده. سالها خود آنها بدون اینکه بدانند، مقدمات این مشکل را فراهم کردند. این فاصله‌هاى طبقاتى، این غلبه‌ى سازوکار ربا در مسائل مادى، این تقویت زورمندان مادى، این نفوذپذیرى از صهیونیستهاى پول‌پرست و مال‌پرست، آنها را دچار مشکلاتى کرده؛ این بهمنى است که روى سرشان افتاده. بنابراین مشکلات آنها با مشکلات ما خیلى متفاوت است. این هم یک واقعیت است.

باید به مشکلات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ایران با دید استراتژیک نگاه کرد.حکومت و مدل جامعه سازی ترویج دهنده ی سبک زندگی در جامعه است. در روی‌کرد استراتژیک، بایستی جامعه و فرد را «آن‌گونه که باید» مطالعه کرد. از این روست که «کلر» و دیگران، بخش اتوپیانگاری در فلسفه را، دانش و هنر استراتژی می‌خوانند، زیرا اتوپیا در این تلقی، یعنی «جامعه و ساکنان آن، آن‌گونه که باید باشند.
روان‌شناسان و پزشکان، سبک زندگی را در سطح فردی یا اصطلاحاً در سطح «تکنیکی» بررسی میکنند. جامعه‌شناسان، سبک زندگی را در سطح «تاکتیکی» مطالعه می‌کنند. اما سبک زندگی فرد در «جامعه» از حیث «آن‌چه که باید»، در سطح «استراتژیک» مطالعه می‌شود. لذا تمایز در این است که در تلقی نخست، سبک زندگی در «جامعه‌شناسی» مطرح است، اما در تلقی دوم، یعنی روی‌کرد استراتژیک، سبک زندگی در «جامعه‌سازی» مورد مطالعه قرار می‌گیرد.
سبک زندگی از عصر آبراهام مازلو به این سو، یک پدیده ی استراتژیک، در سیاست و فرهنگ و اقتصاد است، وقتی استیل و سبک زندگی شکل گرفت اکنون آن زندگی یک دین است: سبک زندگی به مثابه دین. پس سبک زندگی بورژوایی، به تنوع و تکثر دین برآمده از آن می‌انجامد، از این‌جا پلورالیسم دینی و کثرت‌گرایی در دین، مبتنی بر کثرت در سبک زندگی پدید می‌آید.
این بحث بسیار وسیع است که دراین مقال نمیگنجد. ولی در حالت کلی بنیان گذاران لیبرالیزم در جمهوری اسلامی امروزه علم داران فساد در جامعه هستند و وظیفه ماست با نگاه راهبردی به حکومت، سیاست و مناسبات سیاسی در جامعه پایانی باشیم بر این سیر باطل.
و من توفیق شما را از خدا می‏‌خواهم که در این راه با صداقت، با نیت صادقانه عمل بکنید، چنانچه هر کاری که با نیت صادقانه شد، آن کار به نتیجه می‏‌رسد، و به نتیجه‏‌ای که بخواهید می‏‌رسد. نیت‌ها را باید صادق کرد و برای خدا. یک همچو کار بزرگی که شما الآن انجام می‏‌دهید، ان‏شاءالله برای خدا باشد تا منافع آخرتی هم برای همه‏‌تان ان‏شاءالله داشته باشد و من امیدوارم که توفیق پیدا بکنید و بانک شما یک‌وقت بانک اول باشد و سایر بانک‌ها که بر مبنای بهره‏ برداری و بر مبنای خلاف و فساد است، اینها از بین بروند، یا بهره‏ ها از بین بروند که همه اسلامی بشوند، آن‏وقت شما هم یکی از بانک‌ها.اگر اسلامی شدند آنها هم بمانند، و الا بالاخره باید برچیده بشوند اگر اسلامی نشوند. ان‏شاءالله که موفق و مؤید باشید. صحیفۀ امام، جلد ۷
در اینکه احزاب سیاسی باعث پویایی و رشد سیاست هستند شکی نیست اما آرمان های انقلاب با کلید و مداد رنگی محقق نمی شود. در کل می توان گفت: بعضی از احزاب و گروهای سیاسی از نظر ایدئولوژیک توان و اراده ی محقق کردن آرمانهای انقلاب اسلامی ایران را ندارند...
در پایان به کلام حضرت امام اکتفا میکنیم که فرمود:
به مجرد اينكه اين آدم يك آدم خوبى است خيلى، اول وقت نمازش را میخواند و نماز شب مى‏خواند، اين براى نمایندگی مجلس كفايت نمی‏كند. مجلس اشخاص سياسى، اقتصاددان، مطلع بر اوضاع جهان لازم دارد. امام خمینی (ره)

منابع:
صحیفه امام خمینی جلد 7
انسان و خدا شهید چمران
مقالات دکتر حسن عباسی

نوشتن دیدگاه