به گزارش خبرنگار مهر، هر منطقه از کشورمان در زمانهای قدیم دارای آداب و رسوم خاص بوده که در بخشهای مختلف زندگی از آنها استفاده می کردند که البته در این بین بسیاری از آنها فراموش شده و تعداد محدودی نیز هنوز در زندگی مردم جریان است.
استان ایلام از مناطق غربی کشورمان است که مردم این استان در زمانهای گذشته و با توجه به دامداری و کشاورزی در منطقه دارای فرهنگها و آداب و رسوم مختلف بوده اند.
مردم استان ایلام در گذشته بیشتر زیر چادر زندگی می کردند و شغل اکثر مردم نیز دامداری بوده است بنابراین برای بخشهای مختلف زندگی به خصوص برای امکانات وسایل مختلفی با استفاده از داشته های خود درست می کردند.
یکی از مهمترین وسایل امروزی در زندگی مردم بدون شک یخچال است چرا که خیلی از مواد غذایی مصرف شده حتما نیاز به به این دارند که در جای خنک نگهداری شوند، اما آیا تا حالا از خود پرسیده اید مردم در گذشته بدون یخچال به چه روشی این کار را انجام داده اند؟
مشکه؛ یخچال قدیمی مردم ایلام
یکی از مهمترین خلاقیتهای مردم غرب کشور و به خصوص استان ایلام که دامداری رواج داشته است، ابداع مشکه بوده که از آن به عنوان وسیله سرمایشی استفاده می کردند و البته کاربردهای فراوان دیگری داشته است.
وجود دام در زندگی مردم باعث شد که از پشم و پوست گوسفند برای درست کردن مشکه استفاده شود و به دست زنان زحمت کش این کار انجام گرفته است.
مشکه برای نگهداری دوغ، ماست، کره و...در زندگی گذشته بوده است و در این بین خنک نگه داشتن آب یکی دیگر از کاربردهای مهم این وسیله و یخچال قدیمی بوده است.
علاوه بر نگه داشتن و خنک بودن که ویژگی بارز مشکه است، زنان عشایر از مشکه برای تبدیل ماست به شیر با تکان دادن آن استفاده می کنند.
تکان دادن ماست درون مشکه هم باعث تبدیل به دوغ شده و در آخر نیز بعد از خالی کردن دوغ، میزان قابل توجهی کره از شدت تکان تولید شده است.
استفاده از مشکه هم اکنون هم رواج دارد
در حال حاضر مشکه هنور هم کاربردهای زیادی در زندگی مردم استان ایلام دارد چرا که بیش از ۹ هزار خانوار عشایر در استان زندگی می کنند و همه آنها برای دامداری خود از مشکه استفاده می کنند.
همین تولیدات دامی عشایر نظیر روغن حیوانی، دوغ، کره و ...از مشکه تولید می شود و طعم و مزه آنها بسیار لذیذ و خوشمزه است.
روغن حیوانی که به عنوان یکی از سوغات استان ایلام به شمار می رود در همین مشکه ها نگهداری می شود و باعث می شود طعم و مزه آن حفظ شود.
مشکه زنی مردم ایلام ثبت ملی می شود
عبدالمالک شنبه زاده مدیر کل میراث فرهنگی استان ایلام در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: بدون شک مردم استان ایلام دارای آداب و رسوم خاص خود بوده اند که باید تلاش شود این آداب ثبت شوند.
وی بیان داشت: یکی از مهمترین آداب و رسوم مردم استان که یک رسوم شناخته می شود مشکه زنی زنان استان ایلام است که هم اکنون بین مردم عشایر استان رواج دارد.
این مسئول عنوان کرد: پرونده ثبت ملی مشکه در میراث فرهنگی استان ایلام تهیه شده و امیدواریم در آثار ملی کشور ثبت شود.
وی افزود: بدون شک ثبت ملی این گونه آداب و رسوم باعث حفظ و فراموش نشدن مشکه می شود و جایگاه آن نزد مردم بیشتر نیز می شود.
مدیر کل میراث فرهنگی استان ایلام گفت: فرهنگها و آداب و رسوم غنی بسیار زیادی در استان ایلام وجود دارد که تعدادی از آنها ثبت ملی شده و درصدد هستیم طی یک برنامه جامعه بیشتر آنها ثبت ملی شود.
وی بیان داشت: عشایر استان ایلام هم اکنون نیز از مشکه در راستای تولیدات دامی از آن استفاده می کنند که البته زنان ایلامی در این بین نقش مهمی در این تهیه این تولیدات دارند.
هم اکنون آداب و رسوم گذشته به خصوص در بین مردم عشایر استان ایلام از جمله نان ساجی، دوار یا سیاه چادر و...رواج دارد که قطعا با آیین مشکه زنی آرامشی جالب توجه برای گردشگران ایجاده کرده که می توانند ضمن بازدید از طبیعت استان یک روز مهمان عشایر مهمان نواز ایلام باشند.
مردم استان ایلام از گذشته تاکنون در مهمان نوازی شهره بوده اند و به طور قطع بازدید از وسایل قدیمی مردم برای زندگی خاطره ای خوش برای گردشگران بر جای خواهد گذاشت.
[کد خبر:AJ1291]
