موزه‌ها به‌عنوان دروازه‌هایی رو به گذشته همیشه مورد احترام بوده و به افراد اجازه می‌دهند در زمان سفر کنند و جوهر تمدن بشری را درک کنند.

با این حال، برای جامعه نابینایان، روش های سنتی تجربه تاریخ از طریق بینایی، محدودیت ها و مشکلاتی ایجاد می کند و آنها را از یک ماجراجویی فرهنگی غنی خالی می کند.

امروزه اما جوامع پیش رفته در تلاشند تا موانع را از سر راه این افراد برداشته و شرایط استفاده از امکانات جامعه را برای همه فراهم و محیطی فراگیرتر و همدلانه ایجاد نمایند.

از این رو در موزه ها که یکی از مهم ترین مراکز فرهنگی در هر جامعه محسوب می شوند ، با استفاده از فناوری‌هایی مانند راهنماهای صوتی و لمس اشیا، شیوه درک و تعامل افراد نابینا و کم بینا با هنر و تاریخ را تغییر داده‌اند و امکان کاوش جامع تاریخ را از طریق حواس فراهم کرده اند.

بازدیدکنندگان می توانند به طور فیزیکی با اشیا درگیر شوند و از توانایی های لمسی خود برای تجسم گذشته استفاده کنند. این موزه‌ها با تشویق رویکرد چند حسی، تجربه‌ای فراگیر را ایجاد می‌کنند که از محدودیت‌های سنتی فراتر می‌رود. این موزه ها نحوه درک تاریخ را متحول می‌کنند و بر قدرت لمس و شنیدن برای زنده کردن گذشته تأکید می‌کنند.

جای خوشحالی ست که برای اولین بار این اتفاق در موزه منطقه ای خلیج فارس نیز رقم خورد و محدودیت‌های «نگاه کن، اما دست نزن» از بین رفت زیرا افراد دارای مشکلات بینایی، علاوه بر خوانش اطلاعات اشیا به خط بریل، تشویق می‌شوند انگشتان خود را در کنار کنده‌کاری‌ها و گچ بری های پیچیده سیراف بکشند، بافت‌ سفال‌های باستانی را تجربه کنند و ظرافت شیشه ها، طرح سکه ها در بازه زمانی مختلف، اشکال مجسمه ها و … را احساس کنند.

این افراد با درگیر کردن حس لامسه خود، ارتباط عمیق‌تری با گذشته به دست می‌آورند و به آنها امکان می‌دهد تا تاریخ را به روشی عمیقاً صمیمی درک کنند.

در حالی که لمس، بازدیدکنندگان را با فیزیک اشیاء تاریخی آشنا می کند، صدا نیز نقشی اساسی در پر کردن شکاف بین حال و گذشته ایفا می کند. موزه‌ها برای نابینایان از مناظر صوتی مختلفی استفاده می‌کنند که از طریق توصیف‌های صوتی، روایت‌ها، مناظر صوتی محیطی و حتی بازسازی‌های تاریخی به این آثار جان می‌بخشند.

خوشبختانه موزه منطقه ای خلیج فارس از بدو ورود مجهز به دستگاه ها و مانیتورهایی ست که دائما در حال پخش روایات مربوط به هر گالری می باشد.

در گالری دوره قاجار نیز که از مقاومت مردم بوشهر در برابر هجوم انگلیس روایت می کند، بازدیدکنندگان صدای همهمه ها، توپ و تفنگ ها و مکالمات پر هیاهوی انگلیسی ها و بوشهری ها را می شنوند. آنها با درگیر کردن حس شنوایی خود، می توانند سناریوهای واقعی و واضح را کنار هم بگذارند که به آنها امکان می دهد در رویدادهای تاریخی شرکت کنند.

در بخشی دیگر از موزه منطقه ای خلیج فارس که به معرفی سازهای بوشهر، هرمزگان، خوزستان و بخشی از سیستان و بلوچستان پرداخته شده نیز امکانی فراهم گردیده تا از طریق QR کدهای موجود، با صدای سازها آشنا گردند.

** خليج فارس