آینه جم/ ستاره حجتی
«آب دریا را اگر نتوان کشید، هم به قدر تشنگی باید چشید.» این مثل گویا حکایت استان بوشهر شده. چند سالی است که برای تأمین آب آشامیدنی اهالی نواحی جنوبی استان، سالانه بر مخازن آب‌شیرین‌کن اضافه می‌شود تا خلیج‌فارس به کمک تشنگان بیاید.
اگرچه بیش از ۸۰درصد از منابع تامین آب آشامیدنی بوشهر در خارج از استان است و آب از سد کوثر کهگیلویه‌وبویراحمد و همچنین رودخانه کازرون در فارس به اینجا منتقل می‌شود، اما شرایط برای آب بخش کشاورزی و صنعتی هم چندان مطلوب نیست.
براساس مطالعه پایش دشت‌های بوشهر که از سوی شرکت آب منطقه‌ای استان انجام می‌شود دشت‌های بوشهر در وضعیت بحرانی و ممنوعه قرار گرفته‌اند. ۲۶دشت استان براساس پایش جدید، افت شدید سطح ایستایی آب را نشان می‌دهد. موضوعی که به‌گفته امید آزادی‌جو، مدیر مطالعات پایه‌ای شرکت آب منطقه‌ای بوشهر، موجب اضافه‌برداشت آب از دشت‌ها و کاهش توان آبدهی سفره‌های آب زیرزمینی شده و خطر فرونشست زمین در بوشهر را به میزان قابل‌توجهی افزایش داده است.
دوراهی ماندن و رفتن
حالا با افزایش دما در مرداد، آن‌هم در استانی که در پاییز و زمستان نیز سرما را کمتر تجربه می‌کند در کنار کاهش حجم آب در سدها و رودخانه‌های تامین‌کننده آب، تنش آبی استان رو به افزایش گذاشته و در همه شهرها و روستاها، به‌ویژه در شهرستان‌های عسلویه، دیر و جم به یکی از مشکلات اساسی مردم تبدیل شده است.
مجید یکی از اهالی روستای کلات عسلویه که به قلب انرژی کشور شهرت دارد، می‌گوید: ما در روستاها روزانه بیش از ۱۲ساعت نبود آب را تحمل می‌کنیم. وقتی هم آب می‌آید به قدری کم‌فشار است که برای پرشدن یک گالن 4لیتری گاهی ۴۵دقیقه تا یک‌ساعت صبر می‌کنیم. سرویس‌های بهداشتی ما شبیه انبار پر از بطری‌ها و 4لیتری‌های آب است که برای ساعت‌های قطعی ذخیره کرده‌ایم. این مشکل امروز ما نیست، بلکه سال‌هاست که با آن درگیریم.
راضیه یکی دیگر از اهالی روستاهای عسلویه است؛ راضیه می‌گوید: می‌خواهیم از روستا برویم. از فروردین امسال یا برق نداریم یا آب. گاهی ۴ یا ۵ روز در هفته آب نداریم. مشکل اینجاست که رفتن از روستا هم امکان ندارد. شوهرم کارگر شرکت گاز است. پول ما حتی به اجاره خانه در شهرهم نمی‌رسد. خانه‌ها در عسلویه گران است. مهندس‌های پروازی پول زیادی بابت خانه می‌دهند و کسی خانه‌اش را ارزان نمی‌دهد. او ادامه می‌دهد: من3 فرزند دختر دارم. نمی‌توانم آنها را دربه‌در کنم. بچه بزرگم ۳ماه قبل به‌دلیل تأخیرهای مکرر در اجابت مزاج عفونت کلیه گرفت. از بی‌آبی، همه این مشکل را داریم و بسیاری از مردم درد پهلو و کلیه دارند.
افزایش سرانه مصرف آب در بوشهر
مشکل کمبود آب در این مناطق اما موجب چالش دیگری هم شده است. به روایت شرکت آبفا، سرانه مصرف آب در بوشهر بالاتر از میانگین کشوری است.
بنابر اعلام شرکت آب‌وفاضلاب بوشهر این سرانه در استان، میانگین ۲۲۰لیتر است که در برخی مناطق به ۳۰۰ لیتر هم می‌رسد. سرانه مصرفی که در زمان کمبود و جیره‌بندی به‌دلیل انباشت مصرف یا توزیع سیار، گاه به دوبرابر نیز افزایش پیدا می‌کند.
مدیرعامل شرکت آبفای بوشهر، شهرستان‌های جم، عسلویه و دیر را از نقاط بحرانی در تأمین آب آشامیدنی عنوان می‌کند که برای جلوگیری از مشکلات در این شهرستان‌ها، طرح‌های مهم و تأثیرگذاری اجرا شده است.
عبدالحمید حمزه‌پور همچنین آبرسانی سیار را مربوط به نقاط روستایی کوهستانی و صعب‌العبور می‌داند و می‌گوید: 97درصد روستاهای بوشهر دارای شبکه آبرسانی هستند، درحالی‌که نحوه توزیع آب در این شبکه‌ها به‌صورت عادلانه مورد توجه قرار دارد. همچنین ۲طرح آب‌شیرین‌کن کنگان و بوشهر که دارای ظرفیت 10هزار مترمکعب بود در کنگان به 12هزار و 500مترمکعب و بوشهر به 22هزار و 500مترمکعب افزایش یافت و آب‌شیرین‌کن روستایی نوار ساحلی دشتی هم با تولید 600مترمکعب در مدار تولید است.
او ادامه می‌دهد: 10درصد آب آشامیدنی بوشهر از آب‌شیرین‌کن‌ها تأمین می‌شود و با تکمیل و افتتاح طرح‌های دردست اجرا تولید آب از این ظرفیت‌ها به 40درصد افزایش می‌یابد. برخی از این طرح‌ها تا پایان فصل تابستان وارد مدار بهره‌برداری می‌شوند که امیدواریم از سال آینده شاهد مشکلات جدی در تامین آب آشامیدنی نباشیم. مجموعه این طرح‌ها در شهرها و روستاهای مختلف استان بوشهر توسط بخش خصوصی در حال اجراست.
مرجع:همشهری
