خانمدکتر جنان فرحات متخصص قلب و عروق بیمارستان توحید جم و مسئول کلینیک قلب این بیمارستان در ابتدای این مصاحبه 8 مهرماه (29 سپتامبر) ،روز جهانی قلب را به همه هموطنان گرامی تبریک گفته و آرزوی سلامتی و تندرستی برای همه عزیزان نمود.
پیشگیری بهتر از درمان می باشد.
دکتر فرحات گفت :بیماریهای قلبی عروقی شایعترین علت مرگ و میر در دنیا می باشد. با توجه به بار اقتصادی و روانی حاصل از آن بدیهی است اهتمام به اصول پیشگیری، نقش چشم گیری در کنترل این بیماری ها خواهد داشت.
وی افزود : عواملی که فرد را مستعد بیماری قلبی عروقی می نماید عبارتند از ، فشارخون، دیابت، چربی خون، سیگار، چاقی، بی تحرکی و سابقه خانوادگی ، در این میان فشار خون شایعترین بیماری می باشد که منجر به بیماریهای قلبی عروقی در دنیا می شود.
دکتر فرحات در مورد ارتباط سکته قلبی و سابقه خانوادگی توضیحاتی ارائه نمود و گفت : اگر سابقه بروز بیماریهای قلبی و عروقی در افراد درجه یک خانواده (پدر،مادر ،خواهر و برادر ) به شرح زیر وجود داشته باشد، می تواند سابقه خانوادگی برای فرد حساب شده و احتمال ابتلای فرد به سکته قلبی و عروقی و مغزی بالاتر خواهد بود:
- بیماری قلبی عروقی در پدر یا برادر شما در سنین پایین تر از 55 سال تشخیص داده شده باشد.
- بیماری قلبی عروقی درمادر یا خواهر شما در سنین پایین تر از 65 سال تشخیص داده شده باشد.
دکتر فرحات متخصص قلب در مورد ریسک فاکتورهای سن و جنس در بیماریهای قلبی و عروقی گفت: میزان سکته قلبی درمردان بیشتر از زنان می باشد و هورمون های زنانه نقش پیشگیرانه از این بیماری را دارند ولی میزان شیوع آن در خانم ها بعد از یائسگی در حد آقایان می باشد.
لازم به ذکر است در رابطه با نقش سن در بروز بیماری فوق الذکر، با افزایش سن احتمال ابتلا بیشتر می شود و به عبارتی در آقایان بالای 40 سال و خانمهای بالای 50 سال ریسک ابتلا بالاتر است.
وی افزود:مواردی مانند جنس، سن و سابقه خانوادگی عوامل مستعدکننده ای هستند که قابل اصلاح جهت پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی نیستند ولی عواملی مانند دیابت، فشارخون، افزایش وزن، چاقی، سیگار، استرس و کلسترول خون بالا عواملی هستند که قابل مداخله و کنترل هستند.
بیماریهای قلبی در کمین کم تحرک ها
دکتر فرحات گفت: به دلیل تغییر روش های زندگی و شهرنشینی در دنیا و ایران، مصرف فست فودها، غذاهای پرچرب و مواد قندی، بی تحرکی و چاقی سن ابتلا به بیماریهای قلبی کاهش یافته است.
رژیم غذایی مدیترانه ای ،سلامت قلب ما و کاهش ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی
خانم دکتر فرحات متخصص قلب و عروق بیمارستان توحید جم در مورد رژیم غذایی در بیماران قلبی و عروقی گفت: بهترین رژیم غذایی که برای بیماران قلبی پیشنهاد شده است رژیم مدیترانه ای است که اصولا سرشار از میوه ها و سبزیجات، غلات کامل با سبوس، حبوبات و مغزها به خصوص روغن زیتون می باشد. همچنین مصرف ماهی و ماکیان در حد متوسط و مصرف گوشت قرمز به کمترین میزان در این رژیم توصیه شده است.
درکنار این رژیم، فعالیت بدنی مناسب و ایجاد بالانس بین میزان کالری دریافتی و مصرفی متناسب با سن و جنس فرد، یکی از بهترین راهها برای اصلاح سبک زندگی می باشد.
دکتر جنان فرحات در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه از چه زمانی ما باید به متخصص قلب مراجعه نماییم گفت: مهمترین مسئله در مراجعه به پزشک متخصص قلب و عروق این است که فرد چه ریسک فاکتورهایی دارد.اگر فرد هیچ ریسک فاکتوری ندارد در (آقایان بالای 40 سال و خانمها بالای 50 سال ) بهتر است که جهت چکاپ به پزشک متخصص مراجعه نمایند. (در صورت وجود علائم در سنین پایین تر مراجعه نمایند)
ولی اگر افراد ریسک فاکتورهایی مانند دیابت و فشار خون ،سیگار و چاقی و... دارند احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی که همان گرفتگی عروق می باشد بیشتر است و باید در سنین پایین تر به متخصص قلب و عروق مراجعه نمایند.
وی گفت : غیر از وجود ریسک فاکتورها افرادی که هنگام راه رفتن دچار درد سینه، تنگی نفس، خستگی و یا طپش قلب میشوند باید به پزشک مراجعه نمایند و بررسی های لازم برای آنها توسط پزشک متخصص قلب صورت گیرد.
وی افزود: از نظر فواصل مراجعه به متخصص در افراد مختلف، بستگی به بیماری زمینه ای آنها دارد و در واقع پیگیری پروسه درمان فرد با نظر پزشک است که با چه فاصله زمانی مراجعه نمایند.
هر دردی در قفسه سینه مربوط به قلب نیست
دکتر فرحات با بیان اینکه هر گونه ناراحتی در قفسه سینه ناشی از بیماری قلبی نیست گفت: خیلی از افراد این نگرانی را دارند که هر دردی که در قفسه سینه احساس کنند مربوط به قلب است.
وی گفت: باید توجه داشته باشیم عضلات روی قفسه سینه ،عضلات بین دنده ای ،استخوان ها ،ریه ،پرده دور ریه و همچنین معده عناصر متعددی هستند که می توانند از علل درد سینه باشند. باید دقت داشته باشید علائم قلبی معمولا به این ترتیب است که همزمان با فعالیت فرد، که کارکرد قلب زیاد می شود تشدید می یابد ولی علائمی که مرتبط با فعالیت نیست معمولا قلبی نمی باشد.
وی اظهار داشت: خیلی وقتها افراد با یک درد نقطه ای ، به پزشک متخصص قلب مراجعه می نمایند .یک نقطه در قفسه سینه که با نفس کشیدن و جابجا شدن درد میگیرد. این گونه درد ها ،دردهای عضلانی می باشد که ناشی از بیماری قلبی نیست ولی باز تاکید می کنم به خاطر اینکه قلب عنصر بسیار مهمی استدر صورت شک به هرگونه درد، از جمله این گونه دردها بهتر است به پزشک مراجعه و از نبود مشکل قلبی اطمینان حاصل نمایند. (توجه: در افراد مسن، دیابتی ها و خانم ها ممکن است تابلوی درد به شکل معمول درد قلبی نباشد.)
علائم قلبی در پاندمی کرونا
دکتر فرحات در خصوص علائم قلبی در پاندمی کرونا اظهار داشت : همان طور که مستحضر هستید افرادی که مبتلا به بیماری قلبی هستند و یا فاکتورهای خطر آنرا دارند از جمله قند، فشار خون و ... بیشتر مستعد ابتلا به بیماری کرونا می باشند. همچنین در بیماران مبتلا به کرونا تابلوهایی از بیماری قلبی دیده شده است که غیر معمول بوده و افرادی که با سکته قلبی مراجعه داشتند ، علی رغم درد سینه، تغییر نواری و افزایش آنزیم قلبی ولی در آنژیوگرافی (یعنی تصویر برداری از عروق) شواهدی از گرفتگی عروق مشاهده نمی شود.
وی اظهار داشت : کرونا به خاطر افزایش انعقاد پذیری می تواند باعث ایجاد لخته در تمام عروق بدن و موجب سکته مغزی و قلبی شود و ممکن است تابلوی ابتلا به کرونا به صورت سکته قلبی باشد.
وی در ادامه گفت : از جمله یافته دیگری که بدنبال کرونا دیده شده است ، تهاجم ویروس به عضله قلب می باشد که می تواند خیلی سریع فرد را دچار تنگی نفس و احیانا درد سینه کند و وقتی که مورد بررسی قرار می گیرد، قدرت انقباضی ماهیچه قلب افت شدیدی پیدا کرده واکثرا منجر به مرگ می شود.
یعنی کرونا می تواند:
- در عروق قلب لخته ایجاد کند.
- مستقیما ماهیچه قلب را درگیر نماید و باعث ضعف شدید عضله قلب شود که در نهایت منجر به مرگ فرد شود.
- باعث ایجاد لخته داخل حفره های قلب یا ریه (آمبولی ریه) شود.
وی با بیان اینکه چون افراد دارای ریسک فاکتور احتمال ابتلا به بیماری کرونا در آنان بیشتر است و لازمه مقابله و پیشگیری از کرونا، رعایت نکات بهداشتی و ایمنی است توصیه می شود ضمن حفظ آرامش خود با استفاده از ماسک و اجتناب از حضور در اماکن عمومی، پروتکل های بهداشتی را رعایت کنند.
