آینه جم: تبليغات انتخاباتي کانديداهاي رياست جمهوري، ديگر فقط به تلويزيون و روزنامه‌ها و حتي سايت‌هاي خبري ختم نمي‌شود؛ اين روزها صفحات اصلي و هواداري زيادي براي اين نامزدها در شبکه‌هاي اجتماعي وجود دارد که يکي از محبوب‌ترين آنها «اينستاگرام» است. صفحات منتسب به حسن روحاني، ابراهيم رئيسي، محمدباقر قاليباف، اسحاق جهانگيري، مصطفي آقاميرسليم و مصطفي هاشمي‌طبا چه کساني را در اينستاگرام «فالو» يا «دنبال» کرده‌اند؟ چند نفر «فالوور» يا «دنبال‌کننده» دارند؟ براي پاسخ به اين سوال‌ها به صفحات منتسب به شش نامزد انتخابات رياست‌جمهوري سرک کشيده‌ايم.
به گزارش آینه جم، فالو کردن در اينستاگرام را مي‌توان به دو معني دانست: اول آنکه کلمه معناي دنبال کردن کارهاي کسي را مي‌دهد. يعني شخص فالوکننده مي‌خواهد بداند فلان شخص در اينستاگرام چه چيزهايي براي اشتراک مي‌گذارد. در اينگونه مواقع معمولا فالو شدن متقابل، از طرف شخص فالوشده مدنظر فالوکننده نيست. مثل کساني که صفحه چهره‌ها را (سياسي، فرهنگي، ورزشي و...) دنبال مي‌کنند و به‌صورت طبيعي اين انتظار را ندارند که آن چهره هم حتما آنها را فالو کند و بخواهد اشتراکات آنها را دنبال کند.
اما برخي؛ فالو کردن کسي در اينستاگرام را به معني دراز کردن دست دوستي با او مي‌دانند و انتظار دارند که حتما توسط آن شخص «فالوبک» شوند؛ يعني آن شخص هم آنها را فالو يا دنبال کنند. در اين مواقع، «بک» ندادن دوستي از طرف کسي که او را دنبال کرده‌اند، ممکن است به اندازه‌اي بي‌ادبي تلقي شود که کاربر از خير دوستي با او، دست‌کم در فضاي مجازي بگذرد!
با اين توضيح سراغ چهره‌هاي مطرح اين روزهاي سياست رفته‌ايم؛ کساني که کانديداي انتخابات رياست‌جمهوري شده‌اند و اتفاقا اينستاگرام را هم محلي براي رساندن حرف‌هاي خود به مردم انتخاب کرده‌اند.
روحاني؛ بيشترين دنبال‌کننده
چندي پيش بود که «لايو» کوتاه صفحه اينستاگرام حسن روحاني موجب واکنش کاربران اينستاگرام و ساير شبکه‌هاي مجازي به‌خصوص کانال‌هاي تلگرام و توئيتر شد؛ «ادمين‌ها» يا گردانندگان صفحه رسمي رئيس‌جمهور کشورمان، مشغول تست ويدئوي زنده اين شبکه اجتماعي بودند و اين آزمون و خطاي‌شان، تماشاگرهاي زيادي داشت!
صفحه اينستاگرام حسن روحاني چند ماهي بعد از آغاز دوره رياست‌جمهوري‌اش يعني در 12 آذرماه سال 1392 (3 دسامبر 2013) به راه افتاد؛ صفحهاي که با علامت آبي کنار نام کاربر، نشان مي‌دهد به‌عنوان صفحه رسمي و اصلي رئيس‌جمهور ايران ازسوي شبکه اينستاگرام شناخته شده است. اما اولين پست اينستاگرامي حسن روحاني چه بود؟ عکسي بود با توضيحي يک خطي در زير آن و مربوط به عيادت روحاني از آسيب‌ديدگان زلزله دشتستان و برازجان در مرکز آموزشي درماني شهداي خليج فارس که براي او تا اين لحظه 904 لايک و 106 کامنت به همراه داشته است.
صفحه اينستاگرامي رئيس‌جمهور ايران بيش از يک ميليون فالوور يا دنبال‌کننده دارد و 31 صفحه را هم فالو يا دنبال کرده است. براي بسياري از کاربرهاي عادي اينستاگرام، ميزان فالوور، لايک و فالو بک اهميت زيادي دارد و حالا که صفحه او بيشتر از پنج نامزد ديگر رياست‌جمهوري فالوور دارد، مي‌توان گفت که طرفداران روحاني خوشحال‌تر از ديگر طرفداران هستند.
در صفحه روحاني سري به بخش فالوشده‌ها مي‌زنيم تا ببينيم گردانندگان اين صفحه چه کساني را دنبال مي‌کنند. همانطور که گفته شد، صفحه اينستاگرام روحاني 31 صفحه را دنبال مي‌کند که البته از ميان آنها تنها 19 صفحه متقابلا او را فالو کرده‌اند. اين را مي‌توان به حساب اين گذاشت که احتمالا ميان سياستمداران، معناي فالو شدن و فالو کردن متفاوت از کاربران عادي است.
کساني که با «فالوي» حسن روحاني «فالوبک» داده‌اند عبارتند از: صفحات حقيقي يا منتسب به آيت‌الله هاشمي رفسنجاني، جواد ظريف، اسحاق جهانگيري، پايگاه نشر تصاوير دکتر روحاني و معاونت‌ها، سيدمحمد نهاونديان، شهيندخت مولاوردي، دکتر حسن هاشمي، صفحه طرفداري حسن روحاني، عبدالرضا رحماني فضلي، محمد شريعتمداري، محمود واعظي، رضا صالحي‌اميري، پايگاه اطلاع‌رساني دولت، معاونت علمي رياست‌جمهوري، انتخابات 96، امير سرلشگر شهيد تيمسار منصور ستاري، حميد ابوطالبي و صفحه پويش ملي روحاني 96.
صفحههايي منتسب به صفحهاي درباره امام خميني (ره)، صفحهاي به نام پرتال امام خميني(ره)، صفحه سايت خبري آيت‌الله خامنه‌اي، سيدحسن خميني، سيدمحمد خاتمي، معصومه ابتکار، خاتمي‌مديا، علي لاريجاني، علي‌اکبر ناطق نوري، اکبر ترکان، صفحه نشر انديشه شهيد بهشتي و صفحه بنياد علمي و فرهنگي شهيد مطهري هم از مواردي هستند که در مقابل، صفحه رسمي روحاني را دنبال نکرده‌اند. البته صفحه مسعود سلطاني‌فر (وزير ورزش و جوانان)، صفحه رسمي روحاني را دنبال نکرده و به‌جاي آن سه صفحه ديگر يعني پايگاه نشر تصاوير دکتر روحاني و معاونت‌ها، پرتره رئيس‌جمهور و روحاني تنها نيست را فالو کرده است.
صفحه اينستاگرامي حسن روحاني تا تاريخ 6 ارديبهشت‌ماه، 875 پست منتشر کرده است؛ پست‌هايي که اغلب به ديدارها و فعاليت‌هاي رئيس‌جمهور مي‌پردازد يا جملاتي کوتاه از او را همراه با عکس‌هايي اختصاصي منتشر مي‌کند. البته گاهي تسليت درگذشت چهره‌هاي هنري و اجتماعي هم در اين ميان به چشم مي‌خورد. آدرس دو توئيتر فارسي و انگليسي روحاني و نشاني سايت او هم در صفحه اينستاگرامي رئيس‌جمهور کشورمان درج شده است.
از طرفي اين صفحه در بخش‌هاي لايو و استوري اينستاگرام نيز فعال است، البته نه به اندازه صفحه ابراهيم رئيسي.
رئيسي؛ هر روز دو استوري
11 دي‌ماه 1394، روزي است که سيدابراهيم رئيسي اولين پست اينستاگرامي خود را منتشر کرده است؛ چيزي بيش از دو ماه قبل از انتخابش به عنوان توليت آستان قدس رضوي. در اين مدت و تا تاريخ ششم ارديبهشت، 858 پُست در اين صفحه بارگزاري شده است؛ پُست‌هايي که اغلب همراه عکسي، به شرح فعاليت‌ها و برنامه‌هاي توليت آستان قدس رضوي، ديدار با مردم روستاهاي مختلف، ديدارهاي رسمي و... اختصاص دارد.
اولين پست ابراهيم رئيسي مربوط به زمان فعاليتش به عنوان دادستان کل کشور و حضور او در همايش طلايه‌داران بصيرت مربوط به هشتم دي‌ماه 94 در رشت است که اين عکس 271 لايک و 9 کامنت دارد. البته آخرين عکس‌هاي اين نامزد دوازدهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري به‌طور ميانگين 12هزار لايک براي او آورده است.
صفحه ابراهيم رئيسي در اينستاگرام 108هزار نفر فالوور دارد و 10 صفحه را هم دنبال کرده است. به جز صفحه سايت آيت‌الله علم‌الهدي و صفحه رسمي حرم مطهر امام رضا(ع)، هيچ‌کدام به‌طور متقابل صفحه رئيسي را دنبال نکرده‌اند؛ صفحاتي همچون سايت خبري آيت‌الله خامنه‌اي، صفحهاي درباره امام خميني (ره)، آستان قدس حسيني، العتبه الکاظميه المقدسه، صفحه رسمي عتبات عسکري مقدسه، صفحه عتبات علويه مقدس، آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه و صفحه عتبات زينبيه مقدس، که در ميان آنها اسامي اشخاص حقيقي به چشم نمي‌خورند. به اين ترتيب، مي‌توان گفت که ابراهيم رئيسي، فعاليت هيچ سياستمداري را در اينستاگرام دنبال نمي‌کند.
در ميان پست‌هاي اينستاگرامي صفحه منتسب به ابراهيم رئيسي، پيام‌هاي تسليتي براي درگذشت حميد سبزواري، آيت‌الله واعظ طبسي و شهادت آيت‌الله نمر هم به چشم مي‌خورد، اما فعاليت‌هاي روزهاي اخير اين صفحه بيشتر انتخاباتي و در راستاي معرفي ديدگاه‌هاي اوست. از زمان ثبت‌نام رئيسي در انتخابات تاکنون، اين صفحه روزانه دو يا بيشتر عکس منتشر مي‌کند.
اين صفحه در بخش لايو و به‌خصوص استوري بيش از همه فعال است. بخش لايو که مربوط به پخش زنده سخنراني‌هايش مي‌شود و در استوري که يک عکس فقط 24 ساعت در معرض ديد مي‌ماند، معمولا هر روز تا دو عکس به اشتراک مي‌گذارد.
نکته جذابي که در بخش لايو اين صفحه رخ داد، همزماني پخش سخنراني او با افتتاح طرح‌هاي عمراني در استان فارس توسط روحاني بود که صفحه رئيس‌جمهور هم اين افتتاح را به صورت لايو پخش کرد. بخش کامنت‌ها در لايو رئيسي بسته بود اما کامنت‌هاي لايو روحاني براي اظهارنظرها باز گذاشته شده بود، همين موضوع هم محلي شد براي بجث‌هاي گوناگون در ديگر شبکه‌هاي اجتماعي.
جهانگيري: من و رئيس‌جمهور دوستيم
«فکر نمي‌کنم در هيچ مقطعي بين رئيس‌جمهور و معاون اولش چنين رابطه صميمانه‌اي وجود داشته باشد» اين جمله را اسحاق جهانگيري، معاون اول حسن روحاني و نامزد دوازدهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري، همراه با فيلمي در اينستاگرام خود منتشر کرده؛ فيلمي که در آن عکس‌هاي خندان او و روحاني، کنار هم قرار گرفته است.
معاون اول روحاني 31 شهريور سال 93 ( 22 سپتامبر 2014) اولين پست اينستاگرامي خود را منتشر کرده و از آن روز تا ششم ارديبهشت‌ماه، 476 عکس را بارگزاري کرده است. در اين صفحه آدرس کانال تلگرام جهانگيري و آدرس سايت معاونت نيز درج شده است.
بدرقه رئيس‌جمهور به آمريکا براي شرکت در مجمع عمومي سازمان ملل، اولين عکسي است که جهانگيري در اينستاگرام منتشر کرده؛ عکسي که براي او 331 لايک و 39 کامنت داشته است. البته اين روزها، پست‌هاي اينستاگرامي او به طور متوسط 4 هزار لايک دارد.
صفحه اسحاق جهانگيري تا روز ششم ارديبهشت‌ماه، 105 هزار فالوور دارد و او فقط 5 صفحه را دنبال کرده است. پنج صفحهاي که توسط اين صفحه فالو شده‌اند عبارتند از صفحه سايت خبري آيت‌الله خامنه‌اي، حسن روحاني، جواد ظريف، محمود نادري و صفحه رسمي ابراهيم جهانگيري. از ميان اين پنج صفحه، به جز صفحه سايت خبري رهبري و جواد ظريف، مابقي در مقابل او را فالو يا دنبال کرده‌اند.
صفحه اينستاگرام جهانگيري شامل ديدارها و شرح فعاليت‌هاي او در حوزه معاونت است؛ اما لابه‌لاي آن، تصاويري هم از چهره‌هاي درگذشته به چشم مي‌خورد که با پيام تسليت جهانگيري همراه است؛ افرادي مانند داود رشيدي، سليم موذن‌زاده، منصور پورحيدري، مرضيه حديدچي. در کنار اين تسليت‌ها، پيام تبريک به قهرمانان المپيک هم به چشم مي‌خورد.
قاليباف: باديگارد را ديدم
صفحه محمدباقر قاليباف در اينستاگرام، 20 آذرماه 1393 (11 دسامبر 2014) با عکسي از مرقد امام علي(ره) افتتاح شد؛ تصويري که در زير آن به امام اول شيعيان سلام شده بود و «جهادـ‌ادامه‌ـ‌دارد»، «ايران‌ـ‌سربلند، بسم‌ـالله»، «نجف» و «کربلا» ازجمله هشتگ‌هاي زير آن بود. اولين پست اينستاگرامي شهردار تهران 199 لايک و 12 کامنت داشته است.
اينستاگرام قاليباف تا تاريخ ششم ارديبهشت‌ماه، حدود 58هزار و 800 فالوور دارد و در مقابل تنها سه صفحه را دنبال کرده است؛ صفحه منتسب به سايت آيت‌الله خامنه‌اي، صفحهاي درباره امام خميني (ره) و الياس قاليباف (پسرش). اين يعني قاليباف هم مانند رئيسي صفحه شخصي هيچ سياستمداري را دنبال نمي‌کند. تصور کنيد که وقتي ادمين اين صفحه يا در مواقعي حتما خود قاليباف، وارد صفحه اينستاگرامش مي‌شود، با توجه به اينکه تنها 3 صفحه فالو شده‌اند، در بخش پست‌ها، چقدر صفحه خالي خواهد بود.
تا تاريخ ششم ارديبهشت، 434 پُست در صفحه اينستاگرام قاليباف که در آن عنوان «تنها صفحه رسمي در اينستاگرام» ذکر شده، بارگزاري شده است. اغلب عکس‌هايي که در اين صفحه منتشر شده، مربوط به ديدارهاي مردمي، ديدار با ديگر مديران و عکس‌هاي فضاهاي شهري است که در زير آنها اغلب متن‌هايي بلند از صحبت‌هاي شهردار تهران در تاريخ‌ها و موضوعات مختلف نوشته شده. تسليت درگذشت آيت‌الله هاشمي رفسنجاني و چهره‌هاي غيرسياسي مانند منصور پورحيدري، داود رشيدي، اشرف قندهاري (از بنيان‌گذاران کهريزک) و حميد سبزواري، از پست‌هاي متنوع و متفاوت اين صفحه است.
در يکي از اين پست‌هاي غيرسياسي، عکسي از ابراهيم حاتمي‌کيا و پرويز پرستويي منتشر شده و زير آن با درج تاريخ 19 بهمن‌ماه 94، اينطور نوشته شده است: جمعه شب «باديگارد» را در جشنواره فيلم فجر ديدم. فيلم صادقانه‌اي بود - رويکرد انقلابي داشت و در عين حال با ديدن همه ابعاد، اشکالاتي که در طول زمان در بدنه نظام نفوذ کرده را نيز نشان داد...»
هاشمي‌طبا؛ تازه‌وارد اينستاگرام
عمر فعاليت اينستاگرامي سيدمصطفي هاشمي طبا تا تاريخ 6 ارديبهشت‌ماه که اين گزارش نوشته شد، تنها به سه روز مي‌رسد. در همين سه روز، دو هزار و 663 نفر صفحه منتسب به او را فالوو کرده‌اند.
هاشمي‌طبا هشت نفر را دنبال کرده است؛ صفحهاي درباره امام خميني (ره)، صفحه خبري آيت‌الله خامنه‌اي، حسن روحاني، سيدحسن خميني، سيدمحمد خاتمي، آيت‌الله هاشمي رفسنجاني، جواد ظريف و صفحه پيروان پير جماران که هيچ‌يک از اين هشت نفر در مقابل او را دنبال نکرده‌اند و با توجه به زمان کوتاه فعاليت هاشمي‌طبا در اينستاگرام چندان عجيب به نظر نمي‌رسد.
هاشمي‌طبا تا تاريخ ششم ارديبهشت ماه تنها 5 پست به اشتراک گذاشته سه پست آن عکسي از خودش در پشت ميز کار همراه با متني انتخاباتي منتشر شده و در دو پست ديگر هم جدول پخش تبليغاتي و برنامه‌هاي او را با مخاطبان به اشتراک گذاشته است.
هاشمي‌طبا در زير اسم خود در اينستاگرام نوشته است: حفظ سرزمين ايران، اصلاح کشاورزي، رسيدگي به مردم محروم و ايجاد اشتغال.
ميرسليم؛ بدون صفحه مشخص
مصطفي آقا ميرسليم چندين صفحه هواداري دارد که برخي از آنها خود را تنها صفحه رسمي او مي‌دانند. يکي از اين صفحه‌ها که با بيش از 30هزار و 800 فالوور، بيشترين تعداد دنبال‌کننده را در صفحه‌هاي هم‌نام او دارد، صفحهاي خصوصي و بسته است؛ يعني تا شما را قبول نکند، نمي‌توانيد پست‌هاي او را ببينيد. اين صفحه را فالو کرديم تا پست‌هايش را ببينيم، اما متاسفانه تا تنظيم اين گزارش، مورد قبول ادمين آن قرار نگرفتيم. اين صفحه تنها پنج نفر را فالو کرده است و 95 پست نيز به اشتراک گذاشته که براي ما قابل ديدن نيست. از آن‌جا که اين صفحه خصوصي است، مي‌توان حدس زد که يا صفحه اصلي ميرسليم نيست و يا مدت زيادي است که سري به آن نزده‌اند.
دو صفحه ديگر از ميرسليم در اينستاگرام پيدا کرديم که توسط صفحه حزب موتلفه فالو شده بود. يکي از آنها با نام حاميان مهندس ميرسليم است که 1907 دنبال‌کننده دارد و 14 نفر را نيز دنبال کرده است که صفحههايي درباره امام خميني(ره) و آيت‌الله خامنه‌اي به چشم مي‌خورد و در کنار اين ها دو صفحه از حزب موتلفه و صفحاتي را با موضوعات دفاع مقدس و حزب‌الله را فالوو کرده است.
صفحه ديگر فالو شده توسط حزب موتلفه که خود را تنها صفحه رسمي مهندس سيدمصطفي آقا ميرسليم ناميده، شش‌هزار و 576 نفر فالوو دارد که 190 نفر را هم دنبال کرده است. البته از ميان اين 190 نفر به ندرت مي‌توان چهره يا صفحه معروفي پيدا کرد. اين صفحه، تاکنون 120 پست به اشتراک گذاشته است.
