آینه جم: سجاد بهزادی: سعدی عبارتی روشن و ظریفی دارد؛ "ده درویش در اقلیمی بخسبند و دو پادشاه در اقلیمی نگنجند." اما آیا حال و روز این فصل از مديريت شهرستان جم تصدیق عبارت این شاعر نامدار ایرانی است یا حقیقت چیزدیگری است ؟ روزانه عکس های زیادی در رسانه ها مي بينيم که رئیس شورای شهرجم که درگذشته فرماندار برخی شهرستان های استان نیز بوده است و من در این یادداشت او را پادشاه اول می نامم؛ با فرماندارشهرستان که من او را نیزبه دلایلی پادشاه دوم شهرستان می دانم با هم دیده میشوند.
یکی به میل و اراده مردم و دیگری انتصاب دولت است و انتظار است هر دو از سریر عزت به شوکت و جلال و توسعه شهر و شهرستان بیفزایند. هر دو سیاسی اند و یکی سیاسی تر؛ انشالله اين سياست براي رفاه عمومي شهرستان بكار آيد، نه آن سیاستی باشد که به زعم "نیکولو ماکیاولی"در کتاب شهریارش، رهبران را آن‌طوری که بايد باشد به مردم نشاند مي دهد و نه آن‌طوری که هست.
نویسنده این يادداشت حضور" دو پادشاه در یک اقلیم" را شمشیری دو لبه برای توسعه شهرستان می داند که هم می تواند فرصت باشد و هم سبب تهدید.
یکم: گرفتار انقیاد دو پادشاه نشویم.
"مونتسکیو" از دسته فیلسوفان سیاست پیشه ای است که همیشه نگران هم شکلی و میان مایگی و بلکه فرومایگی رعایا بود. او اعتقاد داشت رعایا، در سطحی معتدل تر آیینه و بازتاب اربابانشان هستند. مردم هر شهر اگر در انقیاد حاکم شهر گرفتار شوند خیلی زود مبتلا به سرسپردگی میشوند و بعد از مدتی به این سرسپردگی عادت و سپس علاقمند و حتی از این کار زشت لذت می برند.
این نکته در حقیقت لازمه هوشیاری رسانه ها و فرهیختگان شهر است. اگر چه ظاهر امر شهرستانی با فرصت دو پادشاهی داریم، اما اگر در انقیاد پادشاه باشیم فرصت هایی که هست تبدیل به تهدیدهایی میشود که ما نیز آرام آرام سرسپرده تر می کند و لذت وار با آنها زندگی می کنیم. نویسنده هرگز علاقمند نیست ارزش های شخصی خود را وارد تحلیل سیاسی نوشته شده کند اما جامعه امروزي ما، از خردمندانش گرفته تا توده ها؛ به طور غم انگیزي با مصيبت هاي روزگار خود مداراي نجيبانه اي دارند و لذا چاره اي جز آگاهی بخشی و تابيدن نور به تاريكي نيست.
دوم: کنش عقلانی معطوف به ارزش در دو پادشاه .
هردو پادشاه از وقتی در یک اقلیم و در کنارهم کار می کنند اگر چه تغییر یا جهشی در وضعیت رفاه عمومی شهر و شهرستان شکل نگرفته است اما تاکنون نوعی کنش عقلانی معطوف به ارزش را در بین خود حفظ کرده اند. پادشاه اول شهرستان، بنا به ارزش هایی که در دیوانسالاری سنتی جامعه ما وجود دارد تلاش می کند در بازدیدهایی که از پروژه ها هست و یا نشست هایی که برگزار میشود یک قدم و نه بیشتر، عقب تر قرار گیرد. وی اگرهم اندیشه هایی بزرگ تر داشته باشد اما کنش های عقلانی خود را معطوف به ارزش حفظ می کند. به حریم ها حداقل تا این لحظه وفادار مانده است. این رفتار اگر چه برای شهرستان آرامش بخش است اما کنش ها نمی تواند مدام معطوف به "ارزش" باشند و باید معطوف به "هدف" گردد و کاشت و داشت عینی آن برجسته باشد.
کنش های معطوف به ارزش آسیب های جدی را به فرصت ها و ایده های جدید وارد می کند. نویسنده این نگرانی را دارد که چنانچه کنش ها و رفتارهای دو پادشاه در پوششی "معطوف به ارزش" طولانی تر شود، هم زادپنداری خطرناکی میان این دو شکل گیرد. وقتی دو پادشاه با یکدیگر هم زاد پنداری می کنند منافع شخصی در آن برجسته میشود و از هم سهم خواهی می کنند. يكي در مقام توصيه گو قرار ميگیرد و ديگري بله قربان گو. یکی مشاور خود را به پادشاه قالب می کند و دیگر پادشاهی به خاطر حفظ قدرت تسلیم این سهم خواهی ها میشود.
سوم: تهديد فساد زبانی.
گفته میشود گاهی تاریخ مکتوب هم به دلیل "فساد زبانی" و عشق به چابلوسی در میان پادشاهان قابل اعتماد نیست. در حالی که بنظر می رسد فساد زبانی بیشتر نسبت طبقه فرودست با فرا دست را تعیین می کند آیا می توان نگران بود "دو پادشاه در یک اقلیم" هم گرفتار این عارضه خطرناک شود؟ پاسخ بلی است. فساد زبانی زهری است که بیش از همه قاتل صداقت می شود و آن را از پای درمی آورد. در فساد زبانی بیم آن می رود که پادشاه دوم برای بقاء خود به ایفای نقش تن دهد و تنها ظاهر قانون مداری را حفظ کند.
نویسنده این سطور به نوعی به هر دو پادشاه رای داده است. یکی مستقیم و دیگری غیر مستقیم. اما آنگونه که فروید اعتقاد دارد هر فردی در هر منصبی که قرار دارد اگر باد غرور داشته باشد یا که در پوستینی از اخلاق پنهان شده باشد، می تواند دشمنی بالقوه برای سرزمین و تمدن خود باشد. امید است الگوی شاهانه ای که امروز در شهرستان ما وجود دارد سبب رفاه شهروندی شود و به جای تهدید، فرصتی برای توسعه باشد؛ قبل از آنکه فساد را در درون خود بازتولید کند.
منبع: شهر نامه
