آینه جم؛  احمد خواجه حسنی

دفتر ماه مهر، ماه مهربانی در اوج بی مهری باز شد.
امروز پرچم دانش در حالی برافراشته می شود که بازگشایی مدارس و استشمام بوی ماه مهر شوربختانه با بوی تند خشونت ملازم گشته که عمیقاً جانکاه و باعث تأسف و تأمل است.
پیش تر، مقارن با روزهای آغازین سال نو، در یادداشت "فروردین سرخ و سیاه" مرقوم داشتم، حسب تکثر جرائم خشونت آمیز، فروردین ماه می تواند نوک کوه یخ باشد، دیری نپائید که خزان مشق و حساب و هندسه ی ناشنیده ها چونان پتکی آهنین بر سر ایران آوار گردید.

با ما چه رفته است که ناگاه از دو سو
گل گفتن و شنیدن‌مان، بی زبان شده ست؟

بدون تردید مقوله ی آموزش با آسیب های اجتماعی ارتباط داشته و اشکالات پیرامون فرآیند آموزش، بازنمایی های خود را در انواع آسیب ها به انحاء مختلف نشان می دهد، گرچه آسیب شناسی و پرداختن به حوادث و اتفاقات این روزها وجه کلان این یادداشت نمی باشد لیکن نظر نگارنده بر این بنا استوار است که در حادث شدن برخی از این قبیل اتفاقات، ضرورت اصلاح نظام آموزشی کشور به مراتب بیش از گذشته اهمیّت دارد.
نظرات کارشناسی که درِ کوزه گذاشته و آب خورش مشتری ندارد ، حداقل برای اظهارات صریح رئیس دو قوا ارزش قائل باشید، آنجا که آقای قالیباف اظهار داشتند راه نجات کشور آموزش و پرورش است یا آیت الله رئیسی اذعان فرمودند ‌آینده سیاست و اقتصاد جامعه به دست آموزش و پرورش رقم می‌خورد ...

باری به هر جهت، بر اساس آمار اعلامی در آغاز سال تحصیلی جاری، یک میلیون و ۷۵۶ هزار و ۷۶۶ نفر دانش‌آموز کلاس اولی راهی کلاس درس شدند.
پرسشی که اکنون مطرح است این که، در عصری که سرعت پیشرفت بشر در علوم مختلف بی‌سابقه است، آیا چشم اندازی که آموزش و پرورش برای اینان متصوّر است منطبق بر گفتمان رئیس دو قوه با محوریّت ترقی، توسعه طلبی و آینده نگری است یا تعصّب و تنگ‏ نظری‏ هایی سبب خواهد شد دانش آموزان را نه هدف، بلکه وسیله به شمار آورند ؟
"اگر دانش‌آموزانِ امروز را به سان دیروز آموزش دهیم؛ فردای آن‌ها را غارت کرده‌ایم."
نگارنده به فراخور زمان نسبت به اصلاح نظام آموزشی نیل به تحوّلات اساسی قلم رانده و دالان پر تکراری را بیهوده یا باهوده پیموده ام بدین امید که مقبول و اثر گذار نمود پیدا کند ، دگر بار و به مناسبت بازگشایی مدارس در سال تحصیلی ۱۴٠٠-۱۴٠۱ باورمندم ایجاد تغییرات در نظام آموزشی ، ضرورتی اجتناب ناپذیر است و مقاومت در برابر این تحوّلات برهوتی را رقم زده و کشور را در حوزه های مختلف زمین گیر خواهد کرد صرفاً بدین دلیل که نظام آموزشی ، مرکز و محور سایر نظام‌های یک کشور است و دست بر قضا با سایر خرده  نظام ها نسبت وثیقی دارد مضاف بر اینکه آموزش وپروش محصول همگانی تولیدمی کند، بنابراین شواهد ضرورت ایجاد تحوّل و اصلاح برخی روش ها در نظام آموزشی مطلقاً راز سر به مهری محسوب نمی شود، تحقق این مهم اما منوط بر این است که ساختار تعلیم و تربیت متأثر از ساختار سیاسی نباشد.
اولویت بر سرمایه گذاری در آموزش ابتدایی نوعی سرمایه‌گذاری بلندمدت است بدین منظور که بهترین و مناسب ترین سن برای سامان بخشی کج کارکردها، سنین پیش دبستانی و پایه دبستان است، بدیهی است اگر آموزش کم بهره و بی کیفیت باشد چشمان جامعه کم سو می شود.
در این باب، داگلاس نورس[۱] اعتقاد دارد اگر می خواهید بدانید کشوری توسعه یافته است یا خیر سراغ کارخانه، ابزار و فناوری آن نروید ببینید در دبستان ها و پیش دبستانی ها چه خبر است و چگونه کودکان را آموزش می دهند؟

تجویز راهبردی؛
آموزش و پرورش مناسب ترین کانتکست در راستای پيشگيری از آسيب های اجتماعی است، شایسته است در فرآیند گذارِ نظام آموزشی فعلی به آموزش و پرورش کارآمد، تأثیرگذار و مؤثر با رویکردی منطبق بر اقتضائات تکثر گرا و همه شمول، مهارت های کنترل خشم، مهارت های گفتگو، آموزش تفکر ، آموزش مهارت‌های زندگی و مقابله با هیجان‌های منفی در خلال برنامه های درسی به طریقی اولی گنجانده شده و آموزش و تربیت بر مبنای اتحاد و همبستگی اجتماعی، سینرژی و جامعه پذیری جایگزین سیستم رقابتی و حذف رقیب و پیشی گرفتن به هر نحو گردد.

اتحاد خبر 

نوشتن دیدگاه