محبوبه محسنی‌فرد
تخصيص عوارض آلايندگي به استان بوشهر يا ساير استان هاي همجوار موضوع مهمي بود كه هفته هاي اخير تمام ذهن و زبان و قلم چند استان را درگير كرده بود. ابتدا بحث هاي هيجان انگيز و احساسي زيادي مطرح شد. شمشيرها از غلاف بيرون آمدند و حسابي براي يكديگر شاخ و شانه كشيديم. حال كه مدتي از اين موضوع گذشته و احساسات فروكش كرده اند، خوب است بررسي سنجيده تري از داستان داشته باشيم.
ما با دو افسانه رو به رو هستيم كه موجب مي شود حقيقت برايمان در هاله اي از ابهام قرار گيرد. اولين افسانه اينكه معتقديم استان بوشهر تاثيرگذارترين استان در كل كشور است، سهم عمده بودجه كشور را تامين مي كند و چشم و چراغ كل كشور هستيم. درصورتيكه واقعيت از كمترين تاثيرگذاري بوشهر در كشور حكايت دارد و بد نيست كه بدانيم به قول آن نماينده مجلس در بهترين حالت گاو شيرده و كيف پول آقازاده ها هستيم!
دومين افسانه كه اهميت دارد و قطعا بسيار مهمتر از مورد اول است، توهم توطئه است. دشمن پنداري نسبت به هركسي كه با ما نباشد. در برابر هركسي كه فكر كنيم از ما نيست، كمتر انعطافي به خرج نمي دهيم. جنوب استان و شمال استان داريم. شهروندان را به بومي و غيربومي تقسيم مي كنيم. بوميان را اصل و غيراصل مي كنيم و از هر تمايز و تفاوت كوچكي استفاده مي كنيم تا مرزي ميان خود بكشيم. اين موضوع ريشه در تاريخ هزاران ساله استان بوشهر ندارد. بلكه ريشه در تاريخ تبعيض آميزي دارد كه نفت و گاز براي ما نوشته اند.
دقيقا رسيديم به اصل موضوع؛ نفت و گاز و پتروشيمي و عوارض آلايندگي! سوالاتي در اين زمينه وجود دارد كه بايد پاسخ داده شوند. هر پاسخي هم براي اين سوالات مناسب نيست، پاسخ ها نبايد بر اساس تئوري توهم توطئه باشد بلكه بايد پاسخ هايي كارشناسي، دقيق و براساس آمار و ارقام باشد.
اولين سوال خيلي ساده است، شفاف باشيم. سوال از شفافيت سهل ممتنع است. براي كساني كه ريگي به كفش ندارند، ساده است ولي هيهات است براي كسي كه صادق نبوده است. عوارض آلايندگي از ابتدا تا كنون به چه ميزان بوده است؟ دقيقا استان بوشهر چه اعتباري از عوارض آلايندگي به خود اختصاص داده است؟ اين اعتبارات در چه مواردي خرج شده اند؟ كدام مشكل بزرگ استان بوشهر را مرتفع كرده اند؟
سوال دوم برمي گردد به واژه آشناي رانت. شاخص هايي كه براساس آن عوارض آلايندگي توزيع شده است؟ آيا نماينده مهر و لامرد درست مي گويد كه استانداري بوشهر در حق عسلويه ظلم كرده است؟ چه شاخص هايي ملاك تخصيص عوارض آلايندگي بوده اند؟ بيشترين و كمترين سهم از عوارض را كدام بخش استان بوشهر به ارث برده اند؟ سهم شهرستان هاي مختلف براساس موارد تخصصي و كارشناسي مشخص شده است يا براساس رانت و لابي؟!
سوال سوم از نمايندگان استان بوشهر است، چرا نسبت به حق به اين مهمي اينقدر بيخيال ظاهر مي شوند؟ آقايان خدري، شهرياري و سعادت حتي يك كلمه هم در اين زمينه صحبت نكرده اند، چرا؟ شايد درست است كه سهم شمال استان بوشهر صفر شده و صرفا جنوب استان از اين عوارض منفعت مي برد! اگر درست است استاندار بوشهر و هر سه نماينده بايد خيلي واضح آن را به مردم اعلام كنند. درحالي كه نماينده لامرد از يك سو و نماينده پارسيان از سوي ديگر توپخانه خود را بر استان بوشهر بسته اند و روزانه براي چپاول حق عوارض آلايندگي ما صحبت مي كنند، انگار زبان نمايندگان ما را (غير از خانم نماينده) موش خورده است!
سوال چهارم از كارآيي است. استانداري و سازمان برنامه و بودجه بايد پاسخ دهند كه اعتباري كه از عوارض آلايندگي كسب كرده ايم، به چه مواردي تعلق يافته است؟ آيا نحوه هزينه شدن اين اعتبارات به بازآفريني محيط زيست و ساخت بيمارستان و بهبود وضعيت بهداشتي تعلق يافته است يا به مواردي ديگر اختصاص يافته اند؟
سوال پنجم هم از فعالين زيست محيطي، رسانه ها و جامعه مدني استان بوشهر است. البته نمي دانم دقيقا جايگاه موارد ذكر شده در زيست سياسي استان بوشهر كجاست! اما اين را مي دانم كه كمتر مطالبه اي نسبت به حق مهم و طبيعي خود از مسئولين داشته ايم. خوب است بدانيم كه مسئولين چند صباحي مي آيند و مي روند و اين ما هستيم كه در استان مي مانيم. پدران ما بوده اند و فرزندان ما نيز خواهند بود. اما استاندار سابق يا اسبق بوشهر كجاست؟ دو دوره قبل چه كسي رييس سازمان برنامه و بودجه استان بوشهر است؟ الان كجاست؟/ خلیج فارس
